Pyłki roślin należą do tzw. alergenów wziewnych, działających głównie na układ oddechowy chorego. Rzadziej wywołują objawy skórne. Znaczenie kliniczne mają przede wszystkim pyłki traw, drzew i chwastów.

W zależności od sezonu pylenia rośliny te można podzielić na:

• wcześnie kwitnące, np. olcha, leszczyna (luty, marzec);
• o pośrednim czasie kwitnienia, np. brzoza, buk, trawy (kwiecień, maj);
• kwitnące latem, np. trawy, zboża (czerwiec, lipiec)
• późno kwitnące, np. bylica, pokrzywa (lipiec, sierpień).

W naszej strefie klimatycznej sezon pylenia trwa więc od lutego do października. Co roku przebiega jednak nieco inaczej, zależnie od warunków pogodowych, różni się również w poszczególnych regionach kraju. Kalendarz pylenia dostarcza jedynie orientacyjnych informacji, dokładne dane na temat przebiegu pylenia można uzyskać w Internetowym Serwisie Alergologicznym pod adresem: www.alergen.info.pl

Stężenie pyłków na terenach wiejskich jest najwyższe w ciągu dnia, w wielkich miastach wieczorami.
W wysokich górach, nad morzem oraz w czasie deszczu i w pochmurne dni ilość pyłków jest mniejsza.

Osoby uczulone na pyłki powinny przestrzegać następujących zasad:

• spać przy zamkniętych oknach;
• ograniczać pobyt na świeżym powietrzu;
• przed pójściem spać brać kąpiel i ew. umyć głowę, by uchronić się przed działaniem pyłków w nocy;
• zmieniać i przechowywać ubranie po spacerze poza sypialnią, nie suszyć prania na świeżym  powietrzu;
• unikać pracy w ogrodzie;
• zamykać okna w czasie jazdy samochodem, założyć filtr przeciwpyłkowy;
• unikać dodatkowego podrażnienia śluzówek przez kosmetyki do oczu, środki czyszczące, palenie, itp.
• planować urlop w wysokich górach, nad morzem lub jeziorami;
• pamiętać o ryzyku reakcji alergicznych przy spożywaniu określonych pokarmów, które wykazują
  z pyłkami reakcje krzyżowe.

Zarodniki pleśni oddziałują głównie na drogi oddechowe, ale również wchodzą w kontakt ze skórą lub są przyjmowane z pokarmami. Mogą działać zarówno w pomieszczeniach mieszkalnych, jak i na świeżym powietrzu. Występują zwłaszcza w pomieszczeniach wilgotnych, ciepłych, źle wietrzonych, wilgotnych piwnicach, łazienkach, na zawilgoconych murach, tapetach, z tyłu szaf, obrazów, pod wykładzinami oraz w urządzeniach nawilżających, klimatyzatorach, w otoczeniu roślin doniczkowych. Mogą być obecne w pokarmach ( owoce, warzywa, pieczywo, sery ). Są również stosowane w przemyśle do ulepszania żywności. Pleśnie są też alergenem zewnątrzdomowym, zarodniki unoszą się w powietrzu razem z pyłkami, znajdują się w trawnikach, kompoście, nawozie, opadłych liściach, zbożu.

Działania profilaktyczne:

• należy usunąć z otoczenia widoczne gołym okiem naloty pleśni;
• utrzymywać niską wilgotność powietrza, często wietrzyć;
• nie używać nawilżaczy powietrza i klimatyzatorów;
• unikać prac ogrodowych ( z kompostem, grabienia liści );
• unikać pracy w gospodarstwie oraz w piekarni i sklepach spożywczych;
• szybko usuwać odpadki kuchenne;
• owoce i warzywa przechowywać w lodówce.

Alergeny zwierzęce obecne są w sierści, naskórku, piórach oraz ślinie i moczu. Do kontaktu z nimi dochodzi poprzez dotykanie zwierzęcia lub materiałów z którymi się styka ( odzież, narzuty, koce, dywany, itp. ) oraz przez wdychanie alergenów unoszących się w powietrzu.

Najsilniej uczulające gatunki zwierząt to chomiki, świnki morskie, szczury, myszy, króliki, koty ( zwłaszcza samce ), słabsze reakcje wzbudzają psy, ptaki, konie, krowy i inne.

Działania profilaktyczne:

• unikanie bezpośredniego kontaktu ze zwierzęciem, przeważnie konieczne jest jego usunięcie z domu;  w razie kontaktu ze zwierzęciem należy mieć pod ręką leki przeciwalergiczne lub nawet je wcześniej  zażyć;
• wymienić poduszki i kołdry z pierza na wkłady syntetyczne; nie używać materaców z włosia  końskiego;
• częste odkurzanie i wietrzenie mieszkania;
• nie należy brać do mieszkania kolejnego zwierzęcia, uczulenie na nowy gatunek jest przeważnie tylko  kwestią czasu;
• należy zaplanować urlop w otoczeniu pozbawionym dużej ilości zwierząt i ubogim w alergeny (  morze, góry );
• unikać substancji drażniących, np. w dymie tytoniowym, mgły, smogu.

Do najpowszechniejszych alergenów należą roztocze kurzu domowego. Roztocze są mikroskopijnymi pajęczakami o śr. 0,1 – 0,5 mm, bytującymi w bezpośrednim otoczeniu człowieka (łóżka, meble tapicerowane, wykładziny, dywany). Roztocze żyją w każdym domu. Nie przenoszą żadnych chorób, stają się problemem dopiero wówczas, gdy reaguje na nie alergicznie któryś z członków rodziny. Mogą wtedy wywołać katar, alergiczne zapalenie spojówek, atopowe zapalenie skóry lub astmę. Największe znaczenie kliniczne mają dwa gatunki roztoczy kurzu domowego: Dermatophogoides pteronyssinus i Dermatophagoides farinae. Optymalne warunki rozwoju roztoczy to temperatura 25 – 30° C oraz wilgotność powyżej 70%. Najlepszą pożywką jest złuszczony naskórek, ludzki i zwierzęcy, pyłki roślin, pleśnie.

Długotrwałe narażenie na roztocze następuje w czasie snu, a także siedzenia na wyściełanych meblach, gdy źródło kurzu znajduje się blisko ust. Jesienią, z nadejściem okresu grzewczego, z powodu obniżonej wilgotności powietrza większość roztoczy ginie. Nie wpływa to jednak na obniżenie stężenia alergenów roztoczy. W tym czasie dolegliwości wręcz się nasilają. Dzieje się tak dlatego, że silnie alergizujące wydaliny roztoczy pozostają, wyschnięte unoszą się w powietrzu i są wdychane przez człowieka. Jednocześnie, pojawiające się – co kilka tygodni – młode pokolenia zapewniają ciągłość gatunku. Tradycyjne sposoby sprzątania, jak regularne odkurzanie, stosowanie środków piorących, tylko nieznacznie i na krótki czas zmniejszają ich ilość. Konieczne jest używanie środków profilaktycznych zapewniających skuteczną i trwałą ochronę.

Ograniczenie ekspozycji łagodzi bowiem kliniczne objawy uczulenia i pozwala na zmniejszenie zużycia leków. U dzieci z alergią na roztocze zmniejsza się ryzyko rozwoju nadreaktywności oskrzeli i objawów astmatycznych.